Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz, Balıkesir Karesi'de mühimmat fabrikasının kapsül üretimi yapılan bölümünde meydana gelen patlama üzerine bir basın açıklaması yaptı.
“Her iş kazası ve her iş cinayeti mutlaka alınmayan önlemler nedeniyle gerçekleşir.” diyen Koramaz, iş cinayetlerinin gerekli hukuki düzenlemeler ve iş yerleri denetimleriyle önlenebileceğini vurgulayarak şöyle konuştu:
“Balıkesir’de yaşanan patlamanın sebebinin çalışma ortamında olması gerekenden fazla miktarda patlayıcı bulunması, artan müşteri taleplerini yetiştirmek için üretim hızının artması, düzensiz ve emniyetsiz çalışma ortamı, soğuk hava koşulları nedeniyle olası ısıtıcı kullanımı gibi durumlar olabilir. Bütün bu olumsuz durumlar işçi sağlığı ve güvenliğine, işçi canına önem verilmesi, işyerlerinin denetlenmesi, işverenlere gerekli ceza ve yaptırımların uygulanması ile önlenebilir.
Türkiye’de artan işçi cinayetlerinin nedeninin politik olduğunu söyleyen Korkmaz, işçi cinayetlerinin “ilgili bakanlıkların görevlerini hakkıyla yerine getirmemesi” sonucunda olduğunu kaydetti.
İşçi sağlığı ve güvenliğine yönelik özel bir kanun olan 6331 İş Sağlığı ve Güvenlik Kanununun işçi sağlığı ve iş güvenliğinin sağlanmasından çok işveren sorumluluklarını görmezden gelen bir düzenleme olduğunu belirten Korkmaz, işçi sağlığı ve iş güvenliğinin, meslek örgütleri ve sendikalardan oluşan Ulusal İşçi Sağlığı ve Güvenliği Kurumunca yönetilmesi gerektiğini, ancak hükümetin bu talebi görmezden geldiğini kaydetti.
6331 sayılı kanunla işçi sağlığı ve güvenliğinin esas olarak ticari kuruluşlar olan Ortak Sağlık Güvenlik Birimlerine (OSGB) devredildiğini kaydeden Korkmaz, OSGB’lerin iş güvenliği uzmanları ve işyeri hekimlerinin görevlerini yapmasına da müdahale ettiğini belirtti.
Son bir yıl içerisinde hiçbir işyerinin denetlenmediğini söyleyen Korkmaz, "İş kazası meydana geldiğinde, yaralanma, ölüm olduğunda işverenler değil iş güvenliği uzmanları “olağan şüpheli” olarak gözaltına alındı, tutuklandı, ceza aldı" dedi.
Ayrıca Korkmaz, hükümetin "İş Güvenliği Uzmanı" sertifikası almak için eğitim ve sınav koşullarını kaldırmaya hazırlandığını da belirtti.
TMMOB'un işçi sağlığı ve güvenliği ile ilgili talepleri şöyle:
*Yapılacak düzenlemeler aşağıda belirtilen hususları da kapsamalıdır. İş yasasında iş güvencesi kati kurallara bağlanmalıdır. Yasada hiçbir şekilde esneklik olmamalıdır. İşçi alacaklarına güvence getirilmelidir. Yasada yer alan cezalar artırılmalıdır.
*OSGB sistemi ortadan kaldırılmalıdır.
*Uzman ve hekimlerin eğitimleri meslek örgütlerince yapılmalı. Yenileme eğitimleri getirilmelidir. Uzman ve hekimlerin çalışmaları meslek örgütlerince denetlenmelidir.
*İşyerleri denetlenmeli, eksiklikler için para cezası, işyeri kapatma cezası uygulanmalı, para cezaları artırılmalıdır.
*Sendikalar iş kolundaki işyerlerini istedikleri an, işçi sağlığı ve iş güvenliği yönünden gerek duyarlarsa meslek örgütlerinden de uzman desteği sağlayarak denetleyebilmelidir.
*Çalışan temsilcileri/sendika temsilcileri çalışan sayısına göre belirlenecek süre kadar her gün işyerlerinde işçi sağlığı ve güvenliği kapsamında inceleme yapma, raporlama yetkisinde olmalıdır.
*Ölümlü iş kazası, işyerinde iş durdurma nedeni olmalı, meslek odaları, sendikaların yapacağı inceleme, düzenleyeceği rapordaki gereklilikler yerine getirildikten sonra açılmasına izin verilmelidir.
*İş kazaları sonrası yapılacak soruşturmalarda ana kriter işyerlerinde işçi sağlığı ve güvenliğinin sağlanmasının işveren yükümlülüğü olduğu gerçeği olmalıdır.
*İnşaat, maden gibi sektörlerde 50 veya daha fazla çalışan varsa tam zamanlı iş güvenliği uzmanı çalıştırılmalıdır.
(EC)