Birleşmiş Milletlerin (BM) başını çektiği ve insani yardım kuruluşlarının yer aldığı Kuruluşlar Arası Daimi Komitesi (IASC), iç savaşın sürdüğü Sudan'daki son duruma ilişkin yazılı açıklama yaptı.
Sudan'da insani yardımlar için erişimlerin engellendiği belirtilen açıklamada, ülkedeki kıtlık tehlikesiyle karşı karşıya olan, topraklarından sürülen, bombardıman altında yaşayan ve insani yardımlardan mahrum kalan milyonlarca insana yardım için kaybedecek zaman olmadığına vurgu yapıldı:
“Sudan'da çatışmanın ikinci yılına girmesiyle birlikte, 3,6 milyonu akut yetersiz beslenen çocuk da dahil 18 milyon insan akut açlık yaşıyor. Darfur, Kordofan, El Cezire ve Hartum eyaletlerinde kıtlık hızla milyonlarca insanı etkisi altına alıyor.”
Yerinden edilenler
Dünyada, ülke içinde yerinden edilmiş en fazla kişiye Sudan'ın ev sahipliği yaptığı hatırlatılan açıklamada, 2 milyon Sudanlının ise komşu ülkelere sığındığı hatırlatıldı.
Açıklamada, Sudan'da sivillere, hastanelere ve okullara yönelik korkunç saldırıların arttığına vurgu yapılırken büyük ihtiyaçlara rağmen yardım çalışanlarının sistematik engellemelerle karşı karşıya kaldığı bildirildi.
“İnsan hakları ihlalleri durdurulmalı”
Açıklamada, “Yardımları hızlı ve geniş çapta ulaştırmamız engellenirse daha fazla insan ölecek” dendi ve mevcut durumda acil ve köklü bir değişiklik olmaması halinde, ülkenin büyük bir bölümünde kıtlık yaşanacağı kaydedildi.
Sivillere yönelik saldırılardan kaçınmak ve onların daha güvenli bölgelere gitmelerine izin vermek için acil önlemler alınması gerektiği vurgulandı.
İnsani yardımlara erişimin kolaylaştırılması gerektiğinin altı çizilirken, bu konudaki bürokratik prosedürlerin de hızlandırılmasının önemine işaret edildi.
Açıklamada, Faşir eyaletindeki gerilimin azaltılması ve ülke genelinde ateşkes ilan edilmesi yönünde de çağrı yapıldı, "İnsan hakları ihlalleri durdurulmalı ve failler işledikleri suçlardan sorumlu tutulmalı" ifadelerine yer verildi.
Sudan'da iç savaş
Sudan'da 30 yıl süren Ömer el Beşir iktidarının halk ayaklanmasıyla devrilmesi sonrası sivillerin katılımıyla oluşturulan hükümete karşı ortak darbe yapan ordu ve HDK arasındaki güç mücadelesi 1 yıldan fazla süredir devam ediyor.
Nisan 2023 ortasında başlayan ve Sudan'ın çoğu eyaletinde devam eden savaşta ordu, kuzey ve doğudaki eyaletlerde hakimiyetini sürdürürken HDK, batı ve güney eyaletlerinde etkili.
Savaşın bitirilmesi için başlatılan Suudi Arabistan ve ABD arabuluculuğundaki Cidde görüşmeleri, Mısır'ın öncülük ettiği Sudan'a komşu ülkeler barış girişimi, Doğu Afrika'da Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesinin çabaları ve Bahreyn'in başkenti Manama'da yapılan görüşmeler sonuçsuz kaldı.
BM'ye göre, dünyanın en büyük yerinden edilme ve açlık krizinin yaşandığı Sudan'daki çatışmalar sonucu 16 binden fazla kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 8,7 milyon kişi yerinden edildi ve 25 milyondan fazla kişi insani yardıma muhtaç durumda.
(AS)