Sendikaların "modern kölelik" olarak adlandırdığı "kiralık işçilik" düzenlemesi, Meclis'teki komisyon görüşmeleri sırasında "torba yasa"dan çıkarıldı.
Hükümet, dün (20 Ocak) Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmeleri sırasında, "Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı"ndaki maddeyi çıkardı. Daha önce "Yasalaştırmakta kararlıyız" diyen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer, komisyonun sabahki toplantısında, söz konusu düzenlemenin daha fazla olgunlaştırılması için çalışma yapılacağını ve ardından tekrar komisyon gündemine getirileceğini söyledi.
Konfederasyonlar "hayır" dedi
Vatan'ın haberine göre, üç işçi sendikaları konfederasyonu Türk-İş, Hak-İş ve DİSK heyetinin AKP Grup Başkanvekilleriyle görüşmelerinde "kölelik yasasını hiçbir koşulda kabul etmeyeceklerini" söylemelerinin ardından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'dan "Yeni bir gerilim daha istemiyoruz, erteleyin" talimatı geldi.
Hükümetin yasalaştırdığı ilk tasarıyı Cumhurbaşkanı Abdullah Gül Meclis'e geri göndermişti. Hükümet küçük değişiklikler yaptığı tasarıyı yeniden Meclis'e göndermişti.
Yeni tasarı, eskisiyle aynı öze sahip. Özel İstihdam Büroları'na işçileri, başka işverenlere "geçici iş ilişkisi" adı altında kiralama olanağı veriyor. İşçileri kiralayan işverenlerin sosyal haklar açısından sorumluluğu yok. İşçilerin kıdem ve ihbar tazminatları, grev ve toplu sözleşme hakları yine söz konusu değil. Ayrıca, Türkiye'de sendika üyeliği düzenlemesi işkolu esasına dayandığı için, bu işçilerin uygulamada sendikalaşamama sorunu da devam ediyor.
İyileştirilmiş kölelik
Tasarıda, tek bir yasa maddesi olarak yer alan yeni metindeki düzenlemelerden bazıları şöyle:
- Sözleşme özel istihdam bürosuyla işçiyi kiralayan işveren arasında yazılı olarak yapılıyor. İşçiden bu sözleşmeyle ilgili ücret alınamıyor.
- "Ücret, iş sağlığı ve güvenliği, işyerinde yapılacak mesleki eğitim, diğer temel çalışma ve istihdam koşulları"nda kiralanan işçiyle işyerindeki "aynı veya eşit değerdeki iş için işyerine yeni alınan işçi" arasında ayrım yapılamıyor.
- Kiralık işçi sayısı, işyerindeki toplam işçi sayısının beşte birini geçemiyor. Bu oran, eski metinde dörtte birdi.
- "Geçici iş ilişkisi" sözleşmesinin süresi toplam 18 ayı geçemiyor. Çalışma bu süreyi geçerse, iş sözleşmesi veya geçici iş sözleşmesi yazılı olarak yapılmazsa, sözleşmedeki süre aşılırsa, işçiyi kiralayan işverenle işçi arasında "belirsiz süreli iş sözleşmesi" kurulmuş oluyor.
- Özel istihdam bürosuyla işçi arasındaki sözleşme, eski metinde olduğu gibi, "esaslı nedene dayalı zincirleme iş sözleşmeli" olarak kabul ediliyor.
- İşçiyi kiralayan işyerinde grev veya lokavt olması durumunda, özel istihdam bürosunun işçiyi başka bir yere kiralayamaması halinde, büro işçiye sözleşmedeki ücretinin yarısını ödemek zorunda. Bu miktar asgari ücretten az olamıyor.
- İş sözleşmesi feshedilen işçi, aynı işyerinde bir yıl boyunca bu kapsamda çalıştırılamıyor. (TK)