Anayasa Mahkemesi (AYM) "torba tasarı" olarak bilinen 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un getirdiği beş düzenlemeyi iptal etti.
Mahkeme Cumhuriyet Halk Partisi’nin başvurusu üzerine bu kararları verdi. Torba kanun 9 Eylül 2014 günü Meclis’ten geçmişti. Meclis 148 maddelik torba yasa için dokuz gün boyunca günde ortalama 12 saat çalışmıştı.
TİB Başkanı’nın site kapatma yetkisine iptal
AYM aldığı kararlarla, hükümetin torba yasayla, Başbakanlık Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı'na (TİB) verilen "dört saat içinde internet sitesi kapatma" yetkisini iptal etti. İnternet sitesi kapatmak ya da erişimi engellemek için ancak mahkeme kararı geçerli olabilecek. Cumhurbaşkanlığı seçimlerininin hemen ardından TBMM'den geçen ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Bu düzenlemeyle, TİB Başkanı'na "Milli güvenlik", “kamu düzeninin korunması” ve “suç işlenmesinin önlenmesi” gibi nedenlerle ve “gecikmesinde sakıncalı bulunan hallerde” bir internet sitesini 4 saat içinde kapatma yetkisini verilmişti.
AYM kararı sayesinde, artık internet siteleri idare tarafından değil, ancak bir yargı kararı olursa kapatılabilecek.
TİB’in trafik bilgilerini toplama yetkisine iptal
AYM torba yasayla TİB'e verilen internete trafik bilgilerini toplama yetkisini de kaldırdı.
Özelleştirmede beş yıl sınırına iptal
AYM torba kanunla getirilen “üzerinden beş yıl geçmiş özelleştirmelerin iptal edilemeyeceği” düzenlemesini de iptal etti.
Daha önce Çeşme Limanı, Kuşadası Limanı, ETİ alimünyum gibi büyük özelleştirmeler hakkında mahkemeler çeşitli nedenlerle iptal kararı vermişti.
Böylece, defalarca mahkeme kararı olmasına rağmen 1 milyon 100 bin dolara özelleştirilen SEKA İşletmesi Yeni Şafak Gazetesi’nin sahibi Albayraklar’da kalmasının yolu kapanacak.
AKP hükümeti daha önce özelleştirmelerin üzerinden beş yıl geçtikten sonra mahkemelerin vereceği "iptal" kararlarının uygulanmayacağı yolunda bir Bakanlar kurulu kararı almıştı. Ancak Danıştay bakanlar kurulu kararını iptal etmişti. Danıştay'ın bu kararı üzerine, hükümet konuyu yasalara taşıyarak, özelleştirmelerin üzerinden 5 yıldan fazla geçmesinin ardından mahkemelerin vereceği iptal kararlarının uygulanmayacağına ilişkin bir yasa çıkarmıştı.
Anayasa Mahkemesi 2012'de bu yasayı iptal etmişti. İptal edilen yasa torba yasayla yeniden uygulamaya konulmuştu.
Anayasa Mahkemesi daha önce aldığı kararın arkasında durmuş oldu.
Memurlar mahkeme kararıyla görevlerine dönebilecek
Anayasa Mahkemesi'nin bugün verdiği kararlardan bir tanesi ise, 17 ve 25 Aralık soruşturmalarının ardından başta Emniyet olmak üzere, devlet kadrolarındaki görevden almaları yakından ilgilendiriyor.
Çıkarılan torba kanunlara 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 28. Maddesinin 1. fıkrasında düzenlenen hükümlerle, görevden alınan Daire Başkanı ve üzerindeki kadrolar ile Emniyet personeli hakkında mahkemelerin vereceği "iptal" ve "göreve iade" kararlarının "iki yıl içinde uygulanabilmesinin" önünü açmıştı.
Eski düzenlemelerde, mahkemelerin vereceği göreve iade kararlarının en geç bir ay içinde uygulanması öngörülüyordu.
Anayasa Mahkemesi, "göreve iade kararları iki yıl içinde uygulanır" hükmünü iptal etti.
Böylece, görevden alınan kamu görevlilerinin mahkemeye gidip, "göreve iade" kararı almaları halinde, en geç bir ay içinde eski görevlerine atanmalarının yolu yeniden açılmış oldu.
Göreve iade etmeyen amir ceza alabilecek
Yine görevden almalar konusunda Anayasa Mahkemesi bir başka önemli karara daha imza attı.
Hükümet torba yasa ile görevden alınan kamu personelini, aksi yöndeki mahkeme kararlarına rağmen eski görevlerine iade etmeyen amirler hakkında "ceza soruşturması açılmayacağını" yasalaştırmıştı.
Anayasa Mahkemesi bunu iptal etti. Böylece, görevden alınıp, mahkeme kararıyla göreve iade edilen memurları, eski görevlerine atamayan amirler hakkında ceza soruşturması açılabilecek. (HK)