Şandeya Îmraliyê ya Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan (DEM Partî) cara sêyemîn li Girava Îmraliyê bi Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan re hevdîtin kir. Piştî hevdîtinê peyama Ocalan li Stenbolê hat xwendin.
Ocalan di peyama ku ji sê rûpelan pêk tê de destnîşan kiriye û gotiye ku “Çawa ku her civak û partiya hemdem ku hebûna wê bi darê zorê nehatiye bidawîkirin, hûn jî bi dilxwazî Kongreya xwe bicivînin û biryaran bidin; divê hemû kom çekên xwe deynin û PKK xwe fesih bike.”
Ji Abdullah Ocalan banga ‘Aştî û Civaka Demokratîk’
Her weha Rêberê PKKê Ocalan ji bo vê jî diyar kiriye ku ji bo di pratîkê de çek werin berdan û PKK xwe fesh bike, divê aliyê siyaseta demokratîk û hiqûqî bê naskirin.
Li ser banga Ocalan Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê(DYA), Almanya û Neteweyên Yekbûyî daxuyanî dan.
DYA: Dê bibe alîkar ku aştî li herêmê pêk were
Qesra Spî di daxuyaniya xwe de wiha got: "Em bawer dikin ku bangkirina ji bo fesihkirina PKKê ya dê bibe alîkar ku li herêmê aştî pêk were."
Di daxuyaniyê de weha hat gotin, "Em hêvîdar in ku dê alîkariyê bike ku Tirkiyeya hevpeymana me ji bo hevkarên Amerîkayê yên li dijî DAIŞê yên li bakur û rojhilatê Sûriyeyê rehet bibe.
Neteweyên Yekbûyî: Çirûskeke hêviyê ye
Berdevkê Sekreterê Giştî yê Neteweyên Yekbûyî Stephane Dujarric li ser banga Ocalan destnîşan kir û got:
"Tişta ku ez dikarim ji we re bibêjim ev e ku ji bo me, ev bi rastî çirûskeke hêviyê pêşkêş dike."
"Bi baweriya min me hemûyan jî raportên ku ji Tirkiye hatin dît derbarê Rêberê Girtî yê Partiya Karkerên Kurdistanê(PKK) Abdullah Ocalan û peyama wî ya ku tê de bang li şervanên xwe dike ku dev ji çekan berdin û PKK jî fesih bikin.”
“Sekreterê Giştî pêşwazî li vê pêşveçûna girîng dike. Ev nîşana ronahiya hêviyekî ye ku wê bibe rêbaziya çareseriya nakokiyek demdirêj."
Almanya: Derfeteke dîrokî ye
Hikûmeta Almanyayê jî li ser banga Ocalan daxuyaniyek da.
Berdevkê Hikûmeta Almanyayê Steffen Hebestreit li ser navê Serokwezîrê Almanyayê Olaf Sholz got:
"Serokwezîrê Almanyayê Olaf Scholz pêşwaziyê li banga îro ya Serokê PKKyê Abdullah Ocalan dike ji bo danîna çekan û fesixkirina PKKyê."
Berdevkê hikûmeta Almanyayê wiha got, "PKK rêxistineke terorîst a qedexekirî ye li Almanyayê û şerê wê bûye sedema qurbaniyên zêde.”
Daxwaza Ocalan niha di dawiyê de derfetekê diafirîne ji bo zalbûna li ser vê têkoşîna tund û gihiştina bi pêşveçûneke aştîxwazane ya herheyî di pirsa Kurd de."
Li aliyê din, Wezareta Karên Derve ya Almanyayê derbarê vê mijarê de ragihand, bangkirin "derfeteke dîrokî ye" ji bo bidawîanîna şerê çendîn salan a di navbera Tirkiye û Partiya Karkerên Kurdistanê de.
Berdevkekî wezaretê di daxuyaniyekê de dibêje: "Bidawîanîna tundiyê gaveke destpêkê ya girîng e lê pêwîstî bi gavên zêdetir heye.
Di nav wan de û di serê hemûyan de, divê li Tirkiyeyê rêz li mafên çandî û demokratîk ên Kurdan were girtin."
Berdevkê Wezareta Karên Derve ya Almanyayêher wiha got, "Wekî hikûmeta federal, em amade ne ji bo piştgiriya pêvajoyeke bi vî rengî, ya ku ji destê me bê em bikin."
Balyozxaneya Almanyayê ya Tirkiyeyê li ser banga Abdullah Ocalan got: "Banga Ocalan a li ser fesixkirina PKKyê û danîna çekan derfeteke dîrokî ye"
Balyozxaneya Almanyayê ji ser Xê ragihand, "Banga Abdullah Ocalan a li ser PKKyê ku divê were fesixkirin û çekan deyne, paceyeke vedike ku dikare zincîra teror, tundî û tolhildanê ya ku bi dehan sal in berdewam dike bişkîne. Ev derfeta dîrokî nabe ku were windakirin."
Çi bûbû?
Rêberê PKKê Abdullah Ocalan di 23ê Cotmeha 2024an de di çarçoveya hevdîtina malbatê de piştî 43 mehan cara yekemîn bi biraziyê xwe Omer Ocalan, Parlamenterê DEM Partiyê yê Rihayê re hevdîtin kir. Ocalan di hevdîtinê de destnîşan kiribû ku tecrîda li ser wî didome û weha gotibû, "Ger şert û merc çêbibin, hêza min a teorîk û pratîkî heye ku vê pêvajoyê ji zemîna pevçûn û tundiyê derxînim ser qada hiqûqî û siyasî."
Piştî hevdîtinê Buroya Hiqûqê ya Sedsalê ragihand ku di 6ê Mijdara 2024an de 6 meh cezayê nû yê qedexekirina hevdîtinê li Ocalan hatiye birin.
Serokê Giştî yê MHPê Devlet Bahçelî di civîna koma partiya xwe ya 26ê Mijdarê de got, "Em li bendê ne ku di navbera Îmraliyê û koma DEMê de rû bi rû hevdîtin bên kirin."
Hevserokê Giştî yê DEM Partiyê Tuncer Bakirhan bersiva banga Bahçelî da û got, "Em weke hevserok dixwazin biçin hevdîtinê bi Birêz Ocalan re bike û tevkariyê li aştiya vî welatî bikin."
DEM Partiyê ji bo bi Ocalan re hevdîtinê bike heman rojê serî li Wezareta Dadê da.
Wezareta Dadê piştî mehekê bersiva erênî da serlêdana DEM Partiyê û Pervîn Buldan û Sirri Sureyya Onder di 28ê Kanûnê de li Girava Îmraliyê bi Ocalan re hevdîtin pêk anîn.
Piştre Ahmet Turk jî tevli şandeyê bû. Li ser daxwaza Ocalan Onder, Buldan û Ahmet Turk bi partiyên siyasî re dest bi hevdîtinan kirin.
Şandeyê heta niha bi MHP, Partiya Pêşerojê, AKP û Partiya Saadetê re hevdîtin kiribû.
Piştî hevdîtina duyemîn şande di çarçoveya hevdîtinên ji bo pêvajoyê de serdana Herêma Kurdistana Iraqê kir û li wir bi serkirdeyên YNKê Bafil Talabanî, Kubat Talabanî û yên PDKê Mesûd Barzanî, Nêçîrvan Barzanî û Mesrûr Barzanî re civiyan.
Hevdîtina sêyem a bi Ocalan re di 27ê Sibatê de pêk hat. Piştî hevdîtinê peyama Ocalan li Stenbolê hat xwendin û Ocalan di peyamê de banga çek danînê kir.
Di şandeya vê carê de Ahmet Turk, Pervîn Buldan, Sirri Sureyya Onder, Tulay Hatîmogûllari, Tuncer Bakirhan, Cengîz Çîçek û Faîk Ozgur Erol cih girtin.
*Çavkanî: Rudaw, MA, Hawar News
(AY)