ABD, Aralık'ta Başkan Beşar Esad'ın devrilmesinden bu yana ülkedeki değişen güvenlik ortamını yansıtan bir kararla Suriye'nin kuzeydoğusundan yüzlerce askeri çekmeye başladı.
Birliklerin mevcudu 2 binden bin dört yüze iniyor
New York Times'ın haberine göre, ordu, ülkenin kuzeydoğusundaki sekiz küçük operasyon üssünden üçünü kapatıyor ve asker sayısını 2 binden yaklaşık 1.400'e düşürüyor.
Yetkililere göre, 60 gün içinde komutanlar ek kesintiler yapıp yapmama konusunu değerlendirecek, Suriye'de en az 500 Amerikan askerinin tutulmasını önerilecek.
Ancak ABD başkanı Trump, Suriye'de Amerikan askeri tutulması gerektiğine derin bir kuşkuyla bakıyor. Adlarını vermek istemeyen yetikililer Perşembe günü başlayan birlik indirimlerinin Pentagon ve Merkez Komutanlığınca onaylandığını söyledi.
IŞİD, özellikle ABD birliklerinin yoğunlaştığı kuzeydoğu Suriye'de güçlü bir tehlike olmayı sürdürüyor. Ancak Esad rejiminin çöküşü, ABD için en azından şimdilik, İran destekli milisler ve Suriye hükümetini destekleyen Rus birlikleri gibi bir dizi başka tehdidi de büyük ölçüde zayıflattı.
İki üst düzey ABD yetkilisi, konvansiyonel birliklerin yanı sıra Özel Kuvvetler'i de içeren Amerikan birliklerinin, mevcutlarının azalmasına karşın, Suriye Demokratik Güçlerine (SDG) terörle mücadele desteği sağlamaya ve çeşitli gözaltı kamplarının işletilmesine yardımcı olmaya devam edeceklerini söyledi.
IŞİD'in artan etkinliği
Kuzeydoğu Suriye'de 9-10 bin arasında IŞİD savaşçısı ve yaklaşık 35 bin aile üyesi tutuklu. Amerika Birleşik Devletleri, 2024 sonlarında, Suriye'deki asker sayısını yaklaşık iki katına çıkararak 2 bine yükselttiğini duyurmuştu.
Suriye'de görev yapan adı saklı bir Savunma Bakanlığı yetkilisine göre IŞİD 2023'te 121 saldırı üstlenirken 2024'te 294 saldırı üstlenmişti. Birleşmiş Milletler'in IŞİD izleme komitesi yaklaşık 400 saldırı öngörüsünde bulunurken, Suriye'deki insan hakları gözlemcileri sayının daha da yüksek olduğunu söylüyor.
Birleşmiş Milletler ve ABD yetkililerine göre, Esad'ın devrilmesinden hemen sonra, Suriye çölündeki IŞİD mevzilerine yönelik hava saldırılarını gözle görülür bir biçimde artıran ABD, IŞİD'in canlanan militan mücadelesini bastırmıştı.
Ancak IŞİD'in Suriye'de Ocakta 2, Şubatta 9 ve Martta 19 saldırı ve Nisan'ınilk iki haftasında en az 14 saldırı gerçekleştirmiş olması yükselen yeni bir dalganın gelmekte olduğu kaygısını besliyor.
Washington'daki Orta Doğu Enstitüsü kıdemli uzmanlarından Charles Lister, IŞİD'in istikrarsızlıktan beslendiğine dikkat çekerek ABD'yi eski El Kaide bağlantılı Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) ve Ahmed eş-Şara liderliğindeki yeni Suriye hükümetini desteklemeye çağırdı. "Eğer Suriye başarılı olursa, IŞİD ve diğer tüm kötü niyetli aktörlere ölümcül darbeler vurulacak" dedi.
Trump yönetimi henüz nihai kararını vermedi
Bu koşulları göz önünde tutan kimi yorumcular ABD'nin askeri varlığının daha da azalmasının bu geçişin istikrar içinde gerçekleştirilmesini tehdit edebileceğini söylüyor.
Ancak Trump yönetiminin Suriye politikasının daha kapsamlı bir değişime uğrayabileceği ve ABD güçlerinin yarıdan çoğunun ya da tamamının geri çekilebileceği de söyleniyor.
Yetkililer ve bağımsız yorumcular, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi'nde, Dışişleri Bakanlığı'nda ve Pentagon'da Orta Doğu politikası bakomndan önemli birçok makamın doldurulmadığını ve bunun kapsamlı bir Suriye politikası değerlendirmesini sekteye uğrattığını söylüyor.
(AEK)