Putin: Birbirimizi ülkelerimize davet etmedik

*Fotoğraflar: Sputnik haber ajansı canlı yayınından ekran görüntüsü. 

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ocak ayında göreve başlayan Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden ile beş saate yaklaşan ilk yüz yüze toplantının ardından basın açıklaması yaptı. 

İki lider görüşme öncesi ortak bir basın toplantısı yapmak yerine basına ayrı ayrı açıklama yapma kararı almıştı. 

• Zirve, 36 yıl önce dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan ve Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov arasındaki tarihi zirveden sonra bir ilk olma özelliği taşıyor. 

"ABD'de her gün birileri öldürülüyor"

Putin, basın toplantısında Biden'ın onu "katil" olarak tanımlaması sorulduğunda, "Amerika Birleşik Devletleri'nde her gün birileri öldürülüyor" yanıtını verdi ve ekledi: 

"Afganistan'da tek bir atışla yüzlerce kişiyi öldürdüler."

Putin, iki ülke ilişkileri için "Ortada herhangi bir düşmanlık olmadığını düşünüyorum" derken Sputnik'in haberine göre şöyle devam etti: 

"Tam tersine farklı taraflarda durmamıza rağmen birbirimizi anlamaya ve pozisyonlarımızı daha yakın kılmak konusunda istekli davrandık. Tartışmalar son derece yapıcıydı."

"ABD'de olanlar insan hakları mı?"

"Rusya, ABD sınırları yakınında tatbikat yapmıyor ancak şu anda ABD Rusya sınırları yakınında bunu yapıyor. Dolayısıyla, bu konuda ABD tarafının değil Rus tarafının endişeleri olmalı" diyen Putin, görüşmenin beklenen maddelerinden olan insan haklarıyla ilgili şunları söyledi: 

"Biden, insan hakları konusunu gündeme getirdi. Bakın, Guantanamo hala daha faal ve uluslararası hukuka, ABD yasalarına, hiçbir şeye uygun değil. CIA'in Avrupa ülkeleri de dahil çeşitli ülkelerde işkence uygulanan hapishaneleri var. Bu nedir? Bu insan hakları mı? Bu salondaki kimsenin insan haklarının bu şekilde korunduğunu kabul edeceğini sanmıyorum."

"Birbirimizi ülkelerimize davet etmedik"

Yine Sputnik'e göre Putin'in konuşmasından diğer satır başları şöyle:

• Biden beni ABD'ye, ben de onu Rusya'ya davet etmedim.
• ABD ile ilişkilerin iyileşip iyileşmeyeceğini söylemek zor.
•  Rusya ve ABD en kısa zamanda stratejik istikrar konusunda kapsamlı ikili diyalog başlatacak, diyalog konuya odaklı ve enerjik bir biçimde yapılacak. Bu diyalog ile gelecekteki silah kontrolü ve riski azaltma önlemlerinin temelini atmayı amaçlıyoruz.
• Bence Biden'la genel olarak aynı dili konuştuk ancak bu, birbirimizin ruhuna, gözlerine bakmak ve ebedi sevgi ve dostluk yemini etmek zorunda olduğumuz anlamına gelmiyor.

Büyükelçiler görev yerlerine dönüyor

Nisan ayında ABD Başkanı Joe Biden, siber saldırı girişimi ve başkanlık seçimlerine etki etmeye yönelik faaliyetlerle bağlantılı oldukları gerekçesiyle Rusyalı 10 diplomatı sınır dışı etme kararı almıştı. Rusya da aynı şekilde karşılık vermişti.

Putin, krizle ilgili "Rusya ve ABD büyükelçilerin görev yerlerine dönmesi konusunda Biden'la mutabakat sağladık" duyurusu yaptı. 

Kremlin ortak bildiriyi yayınladı 

Öte yandan Kremlin,  görüşmenin ardından üzerinde uzlaşıya varılan ortak bildiriyi yayımladı.

Bildiride, Rusya ve ABD'nin, gerginlik dönemlerinde dahi, stratejik alanda öngörülebilirliği sağlama, silahlı çatışma risklerini ve nükleer savaş tehdidini azaltmaya yönelik ortak hedeflere doğru ilerleme kaydedebileceklerini gösterdikleri belirtildi.

ABD ve Rusya arasındaki Yeni Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşmasının (Yeni START) kısa bir süre önce uzatıldığına işaret edilen bildiride, "Yeni START'ın uzatılması, nükleer silahların kontrolüne olan bağlılığımızın bir kanıtıdır. Bugün, nükleer savaşta kazananın olmayacağına ve böyle bir savaşın asla başlatılmamasına yönelik bağlılığımızı tekrar teyit ediyoruz" denildi.

Söz konusu hedeflere ulaşılması için Rusya ve ABD arasında kısa bir süre içerisinde kapsamlı istişarelerin başlayacağının belirtildiği bildiride, ayrıca şunlar yer aldı:

"Stratejik istikrar konusunda sağlam ve güçlü, kapsamlı bir ikili diyalog başlatılacak. Söz konusu diyalog vasıtasıyla, gelecekteki silah kontrolü ve risk azaltma önlemlerinin temelini atmak istiyoruz." 

Ukrayna: Minsk temelinde çözülecek

Putin, Ukrayna konusunda ise "Ukrayna meselesini çok geniş şekilde olmasa da ele aldık. Biden, Donbass'taki sorunların Minsk anlaşmaları temelinde çözülmesini kabul etti" açıklaması yaptı. 

Putin şöyle devam etti: 

• Biden, Stratejik Saldırı Silahlarının Azaltılması Anlaşması'nın (START-3) uzatılması konusunda sorumlu ve zamanında bir karar aldı. Rusya ve ABD'nin stratejik istikrarın sağlanmasında sorumlulukları var.
• Rusya ve ABD, uzatılan START-3 anlaşmasında yapılacak olası değişiklikleri görüşmeye başlayacak.
• Aleksey Navalny, Rusya yasalarını ihlal ettiğini biliyordu. Hakkında arama kararı varken Rusya'ya gelen Navalny'ın tutuklanmak istediğinden eminim.

Siber saldırı sorunu: Biden ile anlaştık

İki ülke arasındaki gerilim konularından biri olan siber saldırılarla ilgili de konuşan Putin, "Siber güvenlik konusunda istişarelere başlamak için Biden ile anlaştık" dedi.

Putin ayrıca "ABD'nin kaynaklarına göre dünyada en fazla siber saldırı ABD'nin siber ortamından gerçekleştiriliyor. Daha sonra Kanada geliyor, ardından iki Latin Amerika ülkesi ve İngiltere var. Rusya, siber saldırıların çıkış noktası olan ülkeler listesinde yer almıyor" şeklinde konuştu. 

• NOT: İngiltere ve ABD, ayrıca 2017 yılında gerçekleyen NotPetya kod adlı siber saldırıdan Rusya'yı sorumlu tutuyor. Siber saldırı nedeniyle liman operasyon sistemleri kilitlenmiş, saldırı İngiltere'yi milyarlarca pound zarara sokmuştu. Rusya kendisine yönelik suçlamaları geri çevirmişti.

(PT)