Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla başlayan protestoları takip etmek için geldiği Türkiye’de tutuklanan İsveç gazetesi Dagens ETC’nin dış haber muhabiri Joakim Medin, bugün hakkında ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ ettiği iddiasıyla açılan davada hakim karşısına çıktı.
Ankara 79. Asliye Ceza Mahkemesi'nde görülen duruşmaya Medin götürülmedi. Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) ile tutuklu bulunduğu Marmara (Silivri) Cezaevi’nden katıldı.
Duruşmayı Avrupa Parlamentosu’ndan Jonas Sjöstedt, İsveç Parlamentosu’ndan Ulrika Westerlund, İsveç'in Ankara Büyükelçisi Malena Mard, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) adına Martin Roux, DEM Parti milletvekili Ceylan Akça ile DİSK Basın-İş ve Gazeteciler Cemiyeti’nden temsilciler takip etti.
Medin’in müdafiliğini Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği’nden avukat Veysel Ok, Batıkan Erkoç ve Hazal Sümeli üstlendi. Duruşmaya getirilen tercümanın yetersiz kalması nedeniyle Medin’in tercümanlığını SEGBİS odasında yayında yer alan avukatı Batıkan Erkoç üstlendi.
Medin, duruşmanın başında iddianamenin kendisine ulaşmadığını söylemesi üzerine Erkoç, çevirip verdiklerini ancak cezaevi idaresinin iddianameyi Medin’e tebliğ etmediğini belirtti. Duruşma sırasında hakim Medin'in savunmasını sık sık keserek kısa tutması yönünde uyarıda bulundu.
Medin savunmasına “Suçsuz olduğumu düşünüyorum. Uzun yıllardır Dagets ETC gazetesinde dış haberler muhabiri olarak çalışıyorum” sözleriyle başladı. Eşinin yedi aylık hamile olduğunu söyledi. Gözaltına alınışı ve sonrasında yaşadıklarını şöyle anlattı:
"2012’den beri tam zamanlı gazeteciyim. İnsan hakları, mülteci sorunu ve Avrupa’daki aşırı sağ ve islamofobinin yükselişi konusunda çalışıyorum. Altı kitap kaleme aldım.
Dış haberler muhabiri olarak çok sayıda ülkeye seyahat ediyor, haberler yapıyorum. Türkiye dahil Irak, Lübnan, Suriye, Filistin gibi ülkelerde uzun süreler geçirdim. Avrupa ve Orta Doğu’dan haberler yapıyorum.
Bu benim ilk cezaevine girişim değil, Suriye’de Esad hapishanelerinde 8 gün geçirdim. Çok kötü bir deneyimdi. Eminim ki Türkiye’deki yargı sistemi suçsuz olduğuma karar verecek ve tahliye olacağım.
İstanbul’a 27 Mart günü geldim. İki gün sonra İsrail’e gidecektim; vizem de vardı. İstanbul Havalimanı pasaport kontrolünde alıkonulup polis merkezine götürüldüm. Bana Türkçe bir kağıt gösterildi ama ne yazdığını anlamadım. Sonra polis benimle konuşmaya başladı. İngilizcesi yetersiz olduğu için Google çeviri uygulamasını kullandı. Çevirmen ve avukat hazır değildi. Neden gözaltına alındığım tarafıma bildirilmedi. Sorgudan sonra bir kağıt imzalamam istendi. İmzalamayacağımı, Türkçe olduğunu ve anlamadığımı söyledim. Ardından başka bir polis adımın altına imza attı.
Daha sonra bir hücreye götürüldüm. Su ve tuvalete erişimim yoktu. Akşama kadar yemek verilmedi. Ta ki gözaltına kalan başka biri tarafından bu duruma itiraz edilene kadar. Orada bir gece geçirdim. Daha sonra İstanbul Başkonsolosu tarafından gönderilen bir mektup verildi. Onu aramam yazıyordu ama telefon imkanı sağlanmadı.
Bu mektupta farklı şehirlerdeki avukatların listesi vardı. Polisten avukatlardan birini aramasını istedim; o an müsait değildi veya telefon etmek istemedi. Polis ‘Bu benim işim değil’ diyerek reddetti.
Devletin bana bir avukat atayacağı söylendi. Daha sonra Gaziosmanpaşa Adliyesi’nin ek binasına getirildim. Burada bir turist rehberi bana oldukça hatalı bir tercümanlık yaptı.
Savcı bana ait olduğunu söylediği sosyal medya paylaşımlarını gösterdi; aralarında bana ait olmayanlar da vardı ve bu içerikler hakkında yorum yapmam istendi. Bunları anlamakta çok zorlandım. Yaklaşık üç dakika içinde tutuklandım ve Maltepe Cezaevi’ne gönderildim.
Ancak ertesi gün avukatım beni ziyaret ettiğinde hakkımdaki suçlamaları anlayabildim.”
Hakim haberde kullanılan fotoğrafı sordu
Medin daha sonra konuyu iddianamedeki suçlamalara getirdi. İsveç’te katıldığı iddia edilen Erdoğan karşıtı protestoyla ilgili konuştu.
Protesto sırasında Almanya’da olduğunu söyleyen Medin suç isnat edilen sosyal medya paylaşımını da yapmadığını söyledi.
Medin, Erdoğan hakkında yazdığı iki makaleyle ilgili de “Bir yıl önce İsveç’in NATO’ya üyelik sürecini takip etmekle görevlendirildim. Çünkü dış haberler muhabiriyim. Bu süreç İsveç için hayati öneme sahipti. Erdoğan o dönemde Türkiye’nin veto hakkını kullandı ve İsveç’ten bazı taleplerde bulundu. Bu süreçte, İsveç’teki Kürt örgütlerinin talepleri nedeniyle İsveç-Türkiye arasında bir gerilim de yaşandı. Ben de İsveç toplumunun bu sürece nasıl yaklaştığını anlattım.” dedi.
Hakim, Medin’e iddianamede yer alan 8 Ağustos 2023 tarihli Onur Haftası etkinliğinde çekilmiş gökuşağı bayrağı fotoğrafının ne anlama geldiğini ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın maketiyle birlikte neden paylaşıldığını sordu.
Medin fotoğrafı kendisinin değil, haber için gazetedeki editörlerin seçtiğini söyledi. “Ben makaleyi NATO sürecini anlatmak için yazdım. Amacım Türkiye Cumhurbaşkanı’nı aşağılamak değildi. Zaten birini aşağılamak gazetecilik açısından etik değildir. Fotoğraftan ben sorumlu değilim. Ayrıca protestoya İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve Dışişleri Bakanı Tobias Billström de katıldı. Bu, ifade ve basın özgürlüğüyle ilgili bir konu. Tek isteğim evime dönüp eşime destek olabilmek.” dedi ve savunmasını bitirdi.
Haberde kullanılan ve 'Cumhurbaşkanına hakaret' suçlamasını konu edilen fotoğraf
Savcı ceza istedi
Daha sonra da avukatlar söz aldı. Savunlamaların ardından duruşma savcısı esas hakkındaki mütalaasını verdi. Medin’in “Cumhurbaşkanına hakaret” suçunu işlediğinin sabit olduğunu belirterek cezalandırılmasını istedi. Tutukluluk halinin devamını talep etti.
Veysel Ok mütalaaya karşı söz alarak “Gazeteciler bu sabah Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'a Joakim’i sorduğunda, Bakan ‘Gazetecilik sınırları içinde kaldıysa ceza almaz, kararı bağımsız yargı verir’ demişti. Joakim gazetecilik sınırlarında kalmıştır. İsveçli bir gazeteciyi Türkiye’de tutuklu tutmanın, hamile eşinin yanına dönmesini engellemenin hiçbir anlamı yoktur.” dedi.
Kararını açıklayan mahkeme Medin'e 11 ay 7 gün hapis cezası verdi. Hükmün açıklanmasını geri bırakarak cezanın ertelenmesine hükmetti.

Türkiye'de tutuklanan İsveçli gazeteci Joakim Medin hakkında iki ayrı iddianame hazırlandı
(HA)