"Bölücülük" Dava ve Cezaları AİHM'de

19 kişinin şikayeti AİHM'de

Güneydoğu'da işlenen insan hakları ihlallerini bir yazıyla kınadıkları için 1997 yılında "bölücülük propagandası" iddiasıyla yargılanan Çetin ve Şakar'ın başvurularını AİHM, 20 Eylül'de görüşecek.

"2000'de Yeni Gündem" gazetesi yazı işleri müdürü Erdal Taş da, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin "ifade özgürlüğü"nü destekleyen 10. maddeden dört başvuru yaptı.

Başvurusunda Türkiye'de adil yargılanmadığını belirten  ve İsviçre'de yaşayan Taş, "PKK örgütü açıklamalarına yer verdiği" gerekçesiyle yargılandığı davalarda mahkum edilmesinin 10. maddenin ihlali olduğunu savunuyor.

AİHM, bir başka dosyada, 16 kişinin "bölücülük propagandası" iddiasıyla mahkemelik olmasını ve savunma haklarını kısıtlandığına ilişkin şikayetlerini de değerlendirecek.

AİHM nedir?

AİHM, 1950 tarihli Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı ihlalleri tespit etmek amacıyla 1959 yılında Avrupa Konseyi'ne üye devletlerce Fransa'nın Strasbourg kentinde kuruldu.

Sözleşmenin 43. maddesine göre taraflar, istisnai durumlarda, mahkemenin herhangi bir dairesinin aldığı karara, en geç üç ay içinde itiraz edip dosyayı, 17 üyeli Büyük Daire'ye gönderebilir. Bu durumda beş kişilik bir hakim kurulu, Sözleşmenin veya ona bağlı Protokollerin uygulanması veya yorumlanmasında vahim bir hata bulunup bulunmadığı veya genel nitelikte önemli bir soruna işaret edip etmediğini inceliyor.

Böyle bir durum söz konusu ise Büyük Daire, kesin bir kararla dosyayı bağlıyor. Bundan söz edilemiyorsa ise beş kişilik hakimler kurulu, dosyayı geri gönderiyor. Bu durum da AİHM kararı kesinleşiyor. Aksi takdirde, dairelerin aldıkları kararlar, üç aylık sürede itiraz olmadığı veya taraflar karşılıklı olarak kararı Büyük Daire'ye taşımayacaklarını beyan ettikleri sürece kesinleşirler. (EÖ)