Aspendos ve Ses Tehlikesi; Yakın Geçmişten Örnekler
Antalya’daki Aspendos Antik Tiyatrosu’ndaki basamaklar ve oturakların restore edilmesi sırasında kullanılan taşların “yeni” ve “parlak” görünümü üzerinden başlayan tartışma; eski bir tartışmayı akla getirdi: “Tarihî mekanlarda konser verilmeli mi?”
İTÜ Mimarlık Fakültesi’nden Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, Aspendos’un restorasyonu için bianet’e yaptığı yorumda “Arkeolojik tiyatrolarda kullanım sorunu var. Oraları konser ve etkinlik için kullanmak adına eksik yerlerinin bütünlenmesi isteniyor” diyerek, tarihi mekanların konser, tiyatro, dans gösterisi gibi kültürel faaliyetler için kullanılıyor oluşuna dikkat çekti.
Daha önceki yıllarda Aya İrini Müzesi, Rumelihisarı, Aspendos ve Efes Antik Tiyatrosu’nun konser mekanı olarak kullanılması tartışma konusu olmuştu. Kültür bakanlığı tarihi mekanlardaki etkinliklerde ses seviyesini 90 desibel ile sınırlıyor.
Bu nedenle Kültür Bakanlığı 1994 -2001 yılları arasında Aspendos’ta konser iznini kaldırmıştı.
TIKLAYIN - "ASPENDOS'TAKİ ASIL SORU: TAŞLARI KOYMAK ŞART MIYDI?"
Aspendos ile Tarkan ve Anadolu Ateşi
1994’te Kültür Bakanlığı Koruma Kurulu Aspendos’ta akustik düzenin zarar görmeye başladığını ve elektronik ses sisteminin kullanıldığı konserlere izin verilmeyeceğini açıklamıştı. Bu tarar Tarkan konserinin ardından verilmişti. 2001’de Tarkan'ın konseri ve Anadolu Ateşi’nin Sultans Of The Dance adlı 10 günlük gösterisi için izin çıkarıldı. Böylece bir Tarkan konseri sonrası yasaklanan Aspendos, yine bir Tarkan konseri için konsere açılmıştı.
Aya İrini'de "The Party 2000"
Aya İrini Kilisesi'nde 1999 yılı sonunda "The Party 2000” adlı bir yılbaşı partisi düzenlenmesi için Kültür Bakanlığı önce izin vermiş sonra bu izni iptal etmişti.
Efs Antik Tiyatrosu
2001 sonrası konserler yapılmaya devam edildi ama Aspendos Tarkan konseri, Efes Antik Tiyatrosu’ndaki Sultans of the Dance gösterisi ve her yıl yapılan Rumelihisarı Konserleri tartışılageldi. 90 desibel kuralı sürüyordu ancak bakanlık yasağı kaldırmıştı. 2001 sonrası yapılan konserlerde ses seviyesinin seyirci alkışlarıyla birlikte 130 desibele kadar çıktığı öne sürülüyordu.
Rumeli Hisarı restorasyona girdi
Rumeli Hisarı geçtiğimiz yıl bazı bölümlerinde çökme tehlikesi nedeniyle ziyarete kapatılmıştı. 2015’in ilk aylarında ise restorasyon çalışmalarına başlandı.
Ayasofya'da Müzesi Borusan Filarmoni Konseri
Ayasofya Müzesi konserler için kullanılması tartışmalı olan tarihi mekanlardan bir diğeri. Ayasofya 2003’te İstanbul Müzik Festivali kapsamında Borusan Filarmoni Orkestrası’nın konserine mekan oldu. Konser sonrası uzmanlar Ayasofya gibi tarihi mekanlarda ses sistemleriyle konser verilmesinin zararlı olduğu yönünde görüşler belirtti. Ayasofya daha sonrasında konser mekanı olarak kiralanmadı.
Aspendos'ta yine Anadolu Ateşi
Aspendos Antik Tiyatrosu restore edilmiş yeni basamaklarıyla şimdi bir Anadolu Ateşi Dans Topluluğu gösterisini bekliyor. Anadolu Ateşi "Aspendos Efsanesi - Aspendos’ta Tarihe Yolculuk" adlı gösterisine 2 Ekim tarihinde başlayacak gösterim 24 Ekim’de sona erecek. (HK)
