ABD başkanı Donald Trump'ın Mayıs ayında İran ile 2015'te imzalanan nükleer anlaşmadan çekildiğini duyurmasının ardından devreye sokulacak yaptırımların ilk bölümü Türkiye saati ile bu sabah 07.01 itibariyle resmen yürürlüğe girdi.
Yaptırım paketinin ilk bölümü, Tahran yönetiminin devlet tahvili satmasını, ABD dolarına erişimini, altın ve değerli madenler ile çelik, alüminyum ticareti yapmasını engelliyor.
Yaptırımlar aynı zamanda İran'ın yolcu uçağı veya parçalarını ihtal etmesini ve yabancı otomotiv şirketlerinin İran'da otomobil sektörüne girmesini önlüyor.
Bunun yanı sıra ülkenin en çok ihraç ettiği ürünlerden olan el yapımı halı ile Şam fıstığının ABD'ye ihracını da ambargoya tabi hale getiriyor.
Ruhani: Görüşmeye hazırız
Öte yandan geçen hafta Trump'ın yaptığı önkoşulsuz görüşebileceği çağrısıyla ilgili dün bir açıklama yapan İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ABD ile "şu anda" görüşülebileceğini söyledi.
Ruhani, yaptırımları "İranlılar arasında bölünme tohumları ekmeyi amaçlayan psikolojik bir savaş" diye tanımladı.
NYT'nin haberine göre Ruhani şöyle devam etti:
"Herhangi bir ön koşulum yok. Eğer ABD yönetimi istekliyse, hadi şimdi başlayalım. Eğer bunda samimilerse, İran diyalog ve müzakereye her zaman açık."
Habere göre açıklama Pazartesi yerel saatiyle İran devlet televizyonunda yayınlandı.
Trump: Tüm yaptırımlarda kararlıyız
Başkan Trump da İran'a yönelik yaptırımların devreye girmesiyle ilgili yazılı bir açıklama yaptı.
Yazılı açıklamada, "ABD tüm yaptırımların uygulanmasında kararlıdır. Yaptırım kararına uyulması konusunda İran ile iş yapan ülkelerle yakın şekilde çalışacağız. İran ile faaliyetlerini sınırlandırmayan birey ya da kurumlar ciddi sonuçlarla karşılaşabilir" ifadesini kullandı.
Bir kez daha daha İran ve batı ülkeleri arasında 2 yıl önce varılan anlaşmayı korkunç bir anlaşma olarak niteleyen Trump, "Amerika'nın İran'ın zengin mirasının asıl sahibi olan ve rejimin asıl kurbanları olan İran halkının yanındayız" dedi.
"İran ile iş yapan ABD ile yapamaz"
Trump bugün Washington saatiyle gece yarısı Twitter'dan yaptığı açıklamada ise şunları söyledi:
"İran yaptırımları resmen uygulamaya girdi. Bu şimdiye kadar uygulanan en sert yaptırımlar ve Kasım ayında başka bir seviyeye ilerleyecekler. İran ile iş yapan hiç kimse ABD ile iş yapıyor olmayacak. Dünya barışı istiyorum sadece."
"1 milyon insan işsiz kalabilir"
Yaptırımların ikinci bölümü 5 Kasım'da yürürlüğe girecek.
Enerji alanına yönelik ciddi kısıtlamalar getirecek bu ikinci bölümün İran ekonomisine asıl büyük zararı vermesi bekleniyor.
İran Çalışma Bakanı Ali Rebii, yaptığı açıklamada "Yaptırımlar nedeniyle yaklaşık 1 milyon İranlının işsiz kalabileceğini" belirtti.
Büyütmek için tıklayın. /AA
ABD nükleer anlaşmadan çekilmişti
ABD Başkanı Trump Beyaz Saray'da 8 Mayıs'ta düzenlediği basın toplantısında İran nükleer anlaşmasından imzasını çektiğini açıklamıştı.
Trump ayrıca İran'ın nükleer faaliyetlerini sınırlandırması karşılığında bu ülkeye uygulamaktan vazgeçtikleri yaptırımlara yeniden ve fazlasıyla uygulamaya sokacaklarını söylemişti.
İran ve diğer imzacılar Washington'ın "tek taraflı" tavrını kabul etmeyerek anlaşmanın korunması konusunda mutabakatlarını korumuştu.
Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşma, 14 Temmuz 2015'te Avusturya'nın başkenti Viyana'da P5+1 (ABD, Çin, Rusya, İngiltere, Fransa ve Almanya) ile İran arasında imzalanan ve 16 Ocak 2016'da yürürlüğe girdi.
Trump yönetimi, müttefiklerini İran'dan petrol alımını kasım ayına kadar sıfıra indirmeye zorluyor.
|
Üçüncü ülkeler dahil edilecek mi?
Voice of America'nın haberine göre üst düzey ABD'li yetkililer , "Yaptırımları uygulamakta son derece kararlıyız, diğer ülkelerle birlikte çalışacağız ancak elimizdeki yetkiyi kullanmak konusunda da tereddüt etmeyiz" açıklaması yaptı.
İran ile ilgili yaptırım paketinin üçüncü ülkeleri ne kadar kapsayacağı konusu netleşmezken, yine habere göre ABD'li yetkililer, Trump yönetiminin üçüncü ülkelerden gelen yaptırımdan muaf tutulma taleplerini ayrı ayrı değerlendireceğini söyledi. (PT)
