AB'den yeni NATO hamlesi: Türkiye ne durumda?

*Fotoğraflar: AA (Arşiv). 

Avrupa Birliği'nin Dış Politika sorumlusu Çarşamba günü bloğu, konuşlandırılabilir bir kriz gücü de dahil olmak üzere yurtdışında ortak askeri harekatın temeli olarak iddialı bir doktrini kabul etmesi gerektiği konusunda uyardı.

Josep Borrell gazetecilere verdiği demeçte, "Stratejik Pusula"nın ilk taslağının - AB'nin sahip olabileceği askeri doktrine en yakın şey olan ve NATO'nun ittifak hedeflerini belirleyen "Stratejik Konsept"e benzeyen - güvenlik için çok önemli olduğunu söyledi.

Borrell, AB'nin 27 ülkesine tartışılmak üzere gönderilen tam strateji belgesinin önsözünde "Avrupa tehlikede" dedi. Gazetecilere verdiği demeçte, "Hızlı dağıtım yeteneklerine ihtiyacımız var" dedi.

5 bin kişilik kriz gücü

Bir fikrin 5 bin kişilik bir AB kriz gücüne sahip olmak olduğunu söyleyen Borrell, ABD liderliğindeki NATO ittifakının Avrupa'nın toplu savunmasından öncelikli olarak sorumlu olmaya devam ettiğini vurguladı.

AB dışişleri ve savunma bakanları, Mart ayında siyasi bir belge üzerinde anlaşmayı amaçlayan konuyu haftaya Pazartesi günü ele alacaklar.

"Kapasiteler yetersiz"

ABD Başkanı Joe Biden'in geçen ay Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile yaptığı bir tebliğde AB, bağımsız askeri kapasiteler geliştirmesi halinde ABD için daha yararlı bir müttefik olabileceğini savunuyor.

İngiltere'nin AB'den çıkışı, bloğu askeri bir güçten mahrum bırakırken, Paris'e Berlin ile birlikte savunmada daha büyük bir AB rolü için hedeflerini  zorlama fırsatı verdi.

Borrell, dünyanın en büyük ticaret bloğu olan ekonomik açıdan güçlü AB hakkında, "Stratejik bir sorumluluğumuz var. Vatandaşlar korunmak istiyor. Bu güç yeterli değil," dedi.

Ancak 2017'nin sonlarından bu yana birlikte silah geliştirmek için ortak bir savunma fonu oluşturma konusundaki ilerlemeye rağmen, AB henüz bir kriz durumunda tabur büyüklüğündeki savaş gruplarını konuşlandırmadı.

Borrell, taslağın önsözünde, "Karşılaştığımız tüm tehditler yoğunlaşıyor ve bireysel üye devletlerin başa çıkma kapasitesi yetersiz ve azalıyor" dedi.

Türkiye açısından önemi ne? 

Euronews'un haberinde yer alan Brüksel'deki diplomatlara göre, AB üyesi ülkeler ABD'nin lojistik, komuta ve kontrol yeteneklerinden önemli ölçüde yoksun ve istihbarat toplama kapasitesiyle kesinlikle boy ölçüşemeyecek durumda.

NATO üyesi olan ve bu ittifaka Güney Kıbrıs'ın girmesini veto eden Türkiye, NATO dışında kendisini Avrupa'da dışlayacak bir doktrine sıcak bakmadığı ve bunu her fırsatta dile getiriyor.

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ekim ayında yaptığı açıklamada "Yunanistan ve Fransa arasındaki anlaşma NATO'nun içinde olmamıza rağmen birtakım ittifaklar aranması hem NATO'ya hem ikili ilişkilere zarar verir, güveni sarsar" dedi.

Doğu Akdeniz'de petrol ve doğal gaz çalışmaları yüzünden başta Yunanistan ve Fransa olmak üzere AB ile ilişkilerde gerginlik yaşayan Ankara'nın, bu konuda birliğin bir askeri doktrin hazırlamasına soğuk bakacağına kesin gözüyle bakılıyor.

NATO tarafında ise; Türkiye'nin Rusya'dan S-400 savunma sistemleri satın alması ABD'nin sert tepkisine yol açarken, Washington Ankara'yı F-35 savaş uçağı projesinden çıkarttı.

İkili ilişkilerde yaşanan bu gerginlik sonrası geçmişte askeri alanda NATO içinde sürekli ABD'nin desteğini alan Türkiye'nin son gelişmelerin ışığında Washington ile ilişkileri birçok noktada gerilim yaşıyor.

Erdoğan'ın ABD Başkanı Biden için "Onunla iyi başlamadık" sözleri de bunun siyasi söylemde yer almasını sağladı.

TIKLAYIN - Erdoğan ile Biden neden "iyi başlamadı"?

(PT)