4 Kişiden Biri Yoksulluk Sınırının Altında

Başbakanlık, "Sosyal güvenlik reformuna neden ihtiyaç var" sorusunu yanıtlamak üzere rapor hazırladı. Raporda, Türkiye'de 4 kişiden birinin yoksulluk sınırı altında yaşadığı belirtilirken, "Yoksulluk önlem alınmazsa kendini çoğaltan bir olgudur" denildi.

Nisan 2005 tarihli, Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma, Sosyal Güvenlik Reformu, Sorunlar ve Çözüm Önerileri başlıklı raporda, mevcut sistemin insanları yoksulluğa karşı korumaya "izin vermediği" belirtildi.

Devlet İstatistik Enstitüsü'nün (DİE) 2002 yoksulluk çalışmasındaki verilerini esas alan rapor, yoksullaşmada sosyal güvenlik harcamalarının düşük kalmasının etkili olduğuna işaret etti.

Raporda 2004 itibariyle sosyal güvenlik harcamalarının gayri safi milli hasılaya oranının yüzde 11.7 olduğu ifade edilirken, Türkiye nüfusunun yüzde 1.35'inin gıda harcamalarını içeren (açlık sınırı) yüzde 27'sinin ise gıda ve gıda dışı harcamaları içeren yoksulluk sınırının altında yaşadığı belirtildi.

Raporda özetle şu görüşlere yer verildi:

* Mevsimlik işçiler arasındaki yoksulluk oranı yüzde 45'e ulaşırken, bu kesimi yüzde 35.3'le kırsal kesimde yaşayanlar ve ev kadınlarının da dahil olduğu "ücretsiz aile işçileri" oluşturuyor.

* Kayıtdışılık ile yoksulluk birbirini besliyor. Ücretsiz aile işçileri ile yevmiyeli çalışanların yüzde 82'si kayıtdışı istihdam ediliyor.

* Çalışabilir durumdaki işgücünün ancak yüzde 48'i sosyal güvenlik şemsiyesi altında. 11 milyon kişinin herhangi bir sosyal güvenlik kaydı yok.

* Yoksullar sıralamasında üçüncü büyük risk grubunu 15 yaşından küçükler oluşturuyor. Bu grubun yoksulluk riski yüzde 34.6, işsizlerin riski ise yüzde 32.

* Sosyal güvenlik sisteminin 1994 - 2004'teki toplam açığı aynı dönemdeki Hazine iç borçlanma faiz oranlarıyla hesaplanınca 475 milyar YTL'ye ulaşıyor.